GABA ( acid gamma – aminobutyric) là thuốc an thần tự
nhiên của cơ thể, là một acid amin được sản xuất trong não. Thông thường, bộ
não sẽ tiết ra lượng GABA chúng ta cần. Nhưng có thể do chế độ ăn uống kém, tiếp
xúc với chất độc môi trường, hoặc các yếu tố khác, nồng độ GABA có thể trở nên
cạn kiệt. Quá ít hợp chất quan trọng này có thể dẫn đến sự lo lắng, khó chịu,
và mất ngủ, thiếu hụt GABA cũng liên quan đến trầm cảm. Trong cơ thể người,
GABA được tổng hợp trong não bộ từ một axít amin khác là Glutamate.
GABA là một trong dẫn truyền thần kinh quan trọng nhất của
não và các rối loạn chức năng GABA có liên quan với bệnh tự kỷ, động kinh và
tâm thần phân liệt.
Vai trò của GABA
GABA có vai trò ngăn ngừa co giật trong bệnh động kinh
Vai trò của GABA trong não là để chống lại các hành động
của dẫn truyền thần kinh kích thích như acetylcholine, thúc đẩy thư giãn và làm
giảm sự kích thích của não. Khi GABA trong não đạt đến mức độ được dưới mức
bình thường hoặc khi GABA bị suy yếu, các tế bào thần kinh trở nên kích thích
quá mức, dẫn đến co cơ và gây ra cảm giác bồn chồn. Ngược lại ở trẻ em, khi não
bộ chưa phát triển hoàn toàn thì GABA lại là chất kích thích dẫn truyền thần
kinh và góp phần vào việc phát triển não bộ.
GABA được bổ sung để tạo thư giãn và giấc ngủ, chúng cũng
có vai trò ngăn ngừa co giật trong bệnh động kinh, ngoài ra GABA cũng được dùng
để cải thiện sự thiếu tập trung trong rối loạn tăng động giảm chú ý.
GABA còn có vai trò giảm huyết áp và giảm các rối loạn lo
âu, ngoài ra GABA có thể giảm triệu chứng
đau lưng và viêm khớp, và có thể được sử
dụng như một bộ điều chỉnh trương lực cơ.
GABA - Thúc đẩy giấc ngủ ngon hơn
GABA không gây buồn ngủ, thay vào đó bằng cách giảm bớt sự
lo lắng, là một chất trợ giúp giấc ngủ làm cho con người dễ dàng đi vào giấc ngủ
hơn. Các thụ thể GABA có mặt với mật độ cao trong đồi thị, một
vùng trong não bộ có liên quan đến quá trình ngủ.
GABA với rối loạn trầm cảm
Mặc
dù các mức độ GABA thấp đã được phát hiện với những bệnh nhân bị trầm cảm theo nhiều
cách thức khác nhau và nhiều thuốc GABA cung cấp liệu pháp điều trị hữu hiệu
cho chứng trầm cảm, tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào được thực
hiện để đánh giá hiệu quả của việc bổ sung GABA khi bị trầm cảm.
GABA – Trị liệu trong bệnh động kinh
Trong khi nguyên
nhân cụ thể của bệnh động kinh vẫn còn là một bí ẩn, các nhà nghiên cứu đã tìm
ra mối liên hệ giữa mức GABA tự nhiên thấp và co giật trong một số trường hợp. Từ đó, các loại thuốc tăng
cường tác dụng GABA được sử dụng để điều trị một số rối loạn thần kinh hoặc tâm
lý. Ví dụ, trong cơn động kinh, có sự hoạt
động quá mức trong vỏ não, để kiểm soát co giật, thuốc tác động lên các thụ thể
GABA như benzodiazepin và phenobarbital, phục vụ để tăng cường mức độ GABA
trong não.
Thực nghiệm và lâm sàng - Bằng chứng
nghiên cứu chỉ ra rằng GABA có một vai trò quan trọng trong cơ chế và điều trị
bệnh động kinh
Nghiên cứu chỉ ra rằng bổ sung GABA theo đường uống có thể
có lợi ích đối với chứng động kinh. Một số nghiên cứu lâm sàng và động vật đã
thử nghiệm tác dụng của sự kết hợp giữa GABA và phosphatidylserine (PS) trong
điều trị nhiều dạng rối loạn co giật.
Sản phẩm có chứa
GABA giúp giảm triệu chứng rối loạn tăng động giảm chú ý
Mặc dù nhiều loại thuốc
chủ vận GABA tổng hợp có thể gây ra những tác dụng phụ, phạm vi từ buồn ngủ và
chóng mặt cho tới gây nghiện, việc bổ sung GABA tự nhiên lại không gây tác dụng
phụ. Hiện nay trên thị trường có một số sản phẩm thảo dược có chứa GABA tự
nhiên, kết
hợp với các dược liệu như An tức hương, câu đằng, magnesi clorid giúp ổn định
điện thế màng tế bào, ức chế tính hưng phấn của thần kinh trung ương, ổn định
dẫn truyền thần kinh từ đó làm giảm tần suất và mức độ các cơn động kinh.
Thu Hà
